Τι είναι ρεβιζιονισμός;
LLCO.org
Κάποιοι, εσφαλμένα, θεωρούν ότι ρεβιζιονισμός είναι η απομάκρυνση από κάποια ορθόδοξη σκέψη, η «αναθεώρηση» κάποιας παράδοσης. Σε μαρξιστικό πλαίσιο, η θεώρηση αυτή για το ρεβιζιονισμο, αποτελεί μια εντελώς εσφαλμένη εικόνα. Είναι λάθος να αντιμετωπίζουμε τους μαρξιστές συγγραφείς με τον ίδιο τρόπο που οι μελετητές της εκκλησίας του Μεσαίωνα, αντιμετώπιζαν τον Αριστοτέλη. Ο Μάο είχε δίκιο όταν είπε ότι πρέπει να αντιταχθούμε στη λατρεία του βιβλίου. Είναι λάθος να αναφερόμαστε στους κλασικούς του μαρξισμού με τον ίδιο τρόπο που οι χριστιανοί αναφέρονται στην Αγία Γραφή. Ο μαρξισμός δεν είναι κάποιο δόγμα, αλλά η επιστήμη της επανάστασης. Ο μαρξισμός είναι η εφαρμογή της επιστήμης με στόχο την ολική απελευθέρωση, την επίτευξη του κομμουνισμού. Όπως συμβαίνει σε καθε επιστήμη έτσι και η επιστήμη της επανάστασης εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου. Εάν θεωρούσαμε ότι ρεβιζιονισμός είναι η όποια απόκλιση από τα πρωτότυπα έργα του Μαρξ, τότε οτιδήποτε δημοσιεύθηκε μετά το Μαρξ θα αποτελούσε ρεβιζιονισμό. Αυτό φυσικά δεν ισχύει. Τί είναι λοιπόν ρεβιζιονισμός;
Ρεβιζιονισμός δεν σημαίνει απλά “αναθεώρηση” των μαρξιστικών έργων. Σε ορισμένες περιπτώσεις η «αναθεωρήση» αποτελλεί προϋποθεση της επιστήμονικής προόδου. Η «αναθεώρηση», ως ένα βαθμό, είναι χρήσιμη. Μερικές φορές ο μαρξισμός ο ίδιος απαιτεί να αποκλίνουμε από τον κλασικό επαναστατισμό. Ρεβιζιονισμός είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Ρεβιζιονισμός είναι η αναθεώρηση της επαναστατικότητας του μαρξισμού. Ρεβιζιονιστές είναι αυτοί που στρέφουν την επιστήμη της επανάστασης στο αντίθετό της. Είναι όσοι κρύβουν πίσω από «μαρξιστικό» προσωπείο την αντεπανάσταση και την καταπίεση. Οι ρεβιζιονιστές “κυμματίζουν την κόκκινη σημαία για να αντιταχθούν σε αυτή.” Υπάρχουν διάφορα είδη ρεβιζιονισμού, τα οποία πολλές φορές αλληλοκαλύπτονται και αλληλοσυμπληρώνονται.
1. Ρεφορμισμός. Οι ρεφορμιστές συχνά διαλαλούν ότι η επανάσταση δεν είναι απαραίτητη. Ισχυρίζονται ότι το σύστημα μπορεί σταδιακά να μεταρρυθμιστεί. ‘Εχουν τη ψευδαίσθηση ότι θα μπορούσαμε να φτάσουμε στο σοσιαλισμό (και τον κομμουνισμό) με νόμιμα και κοινοβουλευτικά μέσα. Δεν βλέπουν το τωρινό κράτος ως όργανο στα χέρια αντιδραστικών τάξεων. Το προσεγγίζουν ως ένα ημι-ουδέτερο ή ανεξάρτητο φορέα που βρίσκεται υπεράνω ταξικής πάλης. Κατά την άποψη αυτή, το αντιδραστικό κράτος μπορεί να αμφισβητηθεί, και να γίνει χώρος στον οποίο οι ταξικοί ανταγωνισμοί μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Σύνφωνα πάντα με την άποψη αυτή, η λαϊκή δύναμη μπορεί σταδιακά να αυξήσει την επιρροή της στο κράτος με νόμιμα μέσα. Πιστεύουν ακόμα ότι οι λαϊκές δυνάμεις μπορούν να εκλεγούν, να επηρεάσουν κλπ. Αυτό συσχετίζεται με την άποψη ότι η κομμουνιστική συνείδηση μπορεί αυθόρμητα να εξελιχθεί μέσα από οικονομίστικους αγώνες για πράγματα όπως υψηλώτεροι μισθοί. Η λογική αυτή της βαθμιαίας και εξελικτικής πορείας στηρίχτηκε από τους ρεβιζιονιστές της Δεύτερης Διεθνούς. Μερικές φορές οι δυνάμεις αυτές αναφέρονται και ως «σοσιαλδημοκράτες».
Ο Λένιν επέκρινε με ιδιαίτερα έντονο ύφος τους ρεβιζιονιστές. Ο Λένιν προήγαγε μια διαφορετική άποψη για το κράτος. Ο Λένιν προώθησε την άποψη ότι το κράτος δεν είναι σε καμία περίπτωση ουδέτερο. Πάντοτε υπάρχει δικτατορία μιας τάξης πάνω σε κάποια άλλη. Ο ρόλος του κράτους είναι πάντα αυτός της καταστολής. Δεν μπορεί να γίνει επαναστατικό με τη σημερινή του μορφή. Δεν μπορεί να αποκοληθεί από τις δυνάμεις της αντίδρασης. Είναι γνωστή η παραβολή με εκέινον που αφού του πέφτει η τσάντα με το χρυσό στον ωκεανό, εκείνος βουτά να τη πιάσει και τελικά πνίγεται. Του άνηκε ο χρυσός ή εκείνος άνηκε στο χρυσό; Αυτή είναι η φύση του αντιδραστικού κράτους. Όσοι επαναστάτες προσπαθούν να εισχωρίσουν στο κράτος, το μόνο που καταφέρνουν, είναι να εγκλωβίστούν στη διαδικασία. Δεν καταλαμβάνουν το κράτος, το κράτος τους καταλαμβάνει. Αντιθέτως το παλιό και σάπιο κράτος πρέπει να καταστραφεί. Μια νέα εξουσία που θα αμφισβητήσει την παλιά, θα πρέπει να οικοδομηθεί μέσα στην κοινωνία. Μια νέα δύναμη θα πρέπει να οικοδομηθεί από το μηδέν. Μια νέα δύναμη θα πρέπει να δημιουργηθεί, για να αντικαταστήσει την παλιά εξουσία. Η νέα αυτή δύναμη ανήκει στη τάξη του προλεταριάτου. Το να αποδεχόμαστε το ρεφορμισμό είναι σαν να αρνούμαστε τη νέα αυτή εξουσία.
2. Σοσιαλιμπεριαλισμός/σοσιαλφασισμός. Υπάρχουν εκείνοι που ισχυρίζονται ότι είναι μαρξιστές, αλλά ταυτόχρονα στηρίζουν τον ιμπεριαλισμό. Κρύβουν τις ιμπεριαλιστικές τους διαθέσεις πίσω από μια κόκκινη σημαία. Οι πρώτοι σοσιαλιμπεριαλιστές ήταν οι σοσιαλδημοκράτες της Δεύτερης Διεθνούς. Οι Γερμανοί και Γάλλοι σοσιαλδημοκράτες υποστήριξαν τις πολεμικές προσπάθειες των ιμπεριαλιστικών χωρών τους στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο. Η αιτιολογία ήταν ότι μια πιθανή νίκη στον πόλεμο θα ωφελούσε τους εργαζόμενους των χωρών τους. Προώθησαν δηλαδή τα συμφέροντα του πληθυσμού τους με τα λάφυρα της ιμπεριαλιστικής κατάκτησης. Οι ρεβιζιονιστές τοποθέτησαν τους λαούς τους, τους δικούς τους εργαζόμενους, προστά από το παγκόσμιο προλεταριάτο. Οι σοσιαλδημοκράτες αυτοί, ήταν στενά εθνικιστικές. Αντιθέτως, ο Λένιν ήταν διεθνιστής. Ο Λένιν στήριξε την πολιτική της «επαναστατικής ηττοπάθειας” για τις ιμπεριαλιστικές χώρες. Ο Λένιν στήριξε την ήττα της τσαρικής αυτοκρατορίας με την ελπίδα ότι μια ενδεχόμενη ήττα της ιμπεριαλιστικής του πατρίδας, θα οδηγούσε σε μια επαναστατική κατάσταση. Σε αντίθεση με τον Λένιν, οι ρεβιζιονιστές της Δεύτερης Διεθνούς ήταν οι σοσιαλιμπεριαλιστές και σοσιαλφασίστες της εποχής τους. Αποκαλούνταν σοσιαλιστές, αλλά στην πραγματικότητα, ήταν ιμπεριαλιστές και φασίστες.
Υπήρξαν και άλλα είδη σοσιαλιμπεριαλισμού. Για παράδειγμα, η πορεία της Σοβιετικής Ένωσης προς το κομμουνισμό, ανατράπηκε στα μέσα του εικοστού αιώνα. Η σοβιετική γραφειοκρατία εξελίχτηκε σε μια νέα καπιταλιστική τάξη. Ξεκίνησε η εφαρμογή καπιταλιστικών πολιτικών. Παρά το γεγονός ότι αυτοαποκαλούνταν σοσιαλιστές, ενήργησαν σαν μια μεγάλη ιμπεριαλιστική δύναμη. Εκμεταλλεύτηκαν άλλες χώρες. Επέβαλαν τη δική τους αποικιοκρατική τάξη σε μεγάλα κομμάτια του Τρίτου Κόσμου. Όπως και οι προηγούμενοι ιμπεριαλιστές έτσι και η ΕΣΣΔ καθώς και οι χώρες των Δυτικών ιμπεριαλιστών μοίρασαν το πλανήτη σε «σφαίρες επιρροής». Και οι δύο ιμπεριαλιστικοί συνασπισμοί, Δυτικό και Ανατολικό μπλόκ, εργάστηκαν από κοινού για τον έλεγχο του Τρίτου Κόσμου. Οι ιμπεριαλιστές στο σύνολό τους αναδιάρθρωσαν τη παγκόσμια οικονομία προς όφελος τους και σε βάρος του Τρίτου Κόσμου. Η ΕΣΣΔ πραγματοποίησε τις ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες της, κάτω από τη κόκκινη σημαία.
3. Πρωτοκοσμισμός. Ο Πρωτοκοσμισμός αποτελεί μια ευρέως διαδεδομένη παραλλαγή του σοσιαλιμπεριαλισμού. Ο Πρωτοκοσμισμός είναι μια μορφή ρεβιζιονισμού που βασίζεται στο ότι υπάρχει σημαντική κοινωνική βάση για επανάσταση στον Πρώτο Κόσμο ή ότι υπάρχει ευρεία, και σημαντική εκμετάλλευση στον Πρώτο Κόσμο. Ο Πρωτοκοσμισμός αναγνωρίζει ως προοδευτικές, διάφορες εχθρικές κατηγορίες του Πρώτου Κόσμου. Μέρος του Πρωτοκοσμισμού ισχυρίζεται ότι οι μισθωτοί και αστοί εργαζόμενοι (η «εργατική αριστοκρατία»), του Πρώτου Κόσμου είναι εκμεταλλευόμενοι και συνεπώς αποτελλούν επαναστατική τάξη. Άλλο μέρος του Πρωτοκοσμισμού ισχυρίζεται ότι η λούμπεν αστική τάξη του Πρώτου Κόσμου είναι τόσο καταπιεσμένη που αποτελεί προλεταριάτο. Κάποιο άλλο μέρος Πρωτοκοσμισμού ισχυρίζεται ότι η πλειοψηφία των μη-λευκών στη Βόρεια Αμερική είναι εν δυνάμη προλεταριάτο. Άλλες εκφάνσεις Πρωτοκοσμισμού ισχυρίζονται ότι οι γυναίκες ή οι νέοι στον Πρώτο Κόσμο αποτελλουν εν δυνάμη προλεταριάτο. Όλες αυτές οι κοινωνικές ομάδες είναι, στο σύνολό τους, εχθροί της πλειοψηφίας του Τρίτου Κόσμου. Οι Πρωτοκοσμιστές, είτε το ξέρουν είτε όχι, στον ένα ή τον άλλο βαθμό καταλήγουν να υποστηρίζουν τον ιμπεριαλισμό κόντρα στον Τρίτο Κόσμο.
4. Η θεωρία των παραγωγικών δυνάμεων. Αυτό το είδος ρεβιζιονισμού υποβαθμίζει την ανάγκη για ταξική πάλη κατά την επαναστατική διαδικασία. Αντίθετα, ο ρεβιζιονισμός αυτός βλέπει την ανάπτυξη της τεχνολογίας ως το βασικό κλειδί για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου. Η άποψη αυτή υπερεκτιμά το ρόλο της τεχνολογίας στην επαναστατική διαδικασία. Οι ρεβιζιονιστές αυτοί, θέτουν λάθος στόχους. Αντί να θέτουν ως στόχο το τέλος της καταπίεσης, προσβλέπουν στη δημιουργία μιας κοινωνίας γεμάτης με καταναλωτικά αγαθά. Ο Τριτοκοσμιστικός σοσιαλισμός σε καμία περίπτωση δεν θα ανταγωνιστεί το Πρωτοκοσμιστικό καπιταλισμό στη βάση της δημιουργίας μιας καταναλωτικής κοινωνίας, ακριβώς επειδή ο σοσιαλισμός βασίζεται στην αειφόρο ανάπτυξη και όχι στον ιμπεριαλισμό. Όταν ο σοσιαλισμός στο Τρίτο Κόσμο αποτύνγχάνει να ανταγωνιστεί το καπιταλισμό του Πρώτου Κόσμου όσον αφορά τη δημιουργία καταναλωτικής κοινωνίας, οι ρεβιζιονιστές υποστηρίζουν ότι ο σοσιαλισμός ο ίδιος θα πρέπει να απορριφθεί. Κουνάνε το καρότο της καταναλωτικής κοινωνίας μπροστά από τις μάζες για να ενθαρρύνουν κάθε είδους αντιδραστική σκέψη. Αυτό συνδέεται με οικονομισμό.
5. Αποτυχία επίτευξης κομμουνιστικής κοινωνίας. Μερικοί ρεβιζιονιστές λένε ότι δεν είναι απαραίτητο να φτάσουμε στον κομμουνισμό. Αυτός ο ρεβιζιονισμός υποβαθμίζει την ανάγκη συνέχισης της πάλης των τάξεων στο σοσιαλισμό. Αυτοί οι ρεβιζιονιστές ισχυρίζονται ότι η πάλη των τάξεων παύει να υφίσταται στο σοσιαλισμό. Δεν βλέπουν το σοσιαλισμό ως ένα μεταβατικό στάδιο προς τον κομμουνισμό. Αντιθέτως, βλέπουν τον σοσιαλισμό απλά ως εθνικοποίηση της βιομηχανίας και ως ένα κράτος πρόνοιας. Αντίθετα, οι κομμουνιστές της εποχής του Μάο έκριναν ότι αν δεν συνεχιστεί η πορεία προς τον κομμουνισμό, τότε η επανάσταση θα πισωγυρίσει στο καπιταλισμό. Αν δεν συνεχιστεί η ώθηση προς τα εμπρός, η αντεπανάσταση θα νικήσει την επανάσταση. Τα απομεινάρια ανισοτήτων από τη παλιά κοινωνία καθώς και οι νέες ανισότητες θα σταθεροποιήσουν μια νέα καπιταλιστική τάξη η οποία θα προκύψει μέσα από τα όργανα της εξουσίας. Κάθε είδους αντιδραστικές ιδέες μπορούν να εξαπλωθούν και να αντιστρέψουν την επανάσταση. Για το λόγο αυτό ο Μάο είπε: «Ποτέ μην ξεχνάτε τη ταξική πάλη!” Ο Επαναστατικός αγώνας θα πρέπει να είναι συνεχώς ενάντια στην ανισότητα και αντίδραση, αλλιώς μια νέα αστική τάξη θα προκύψει και να αντιστρέψει την επανάσταση. Αυτό σημαίνει “συνέχιση της επανάστασης υπό τη νέα εξουσία του προλεταριάτου.”
Η λίστα αυτή δεν είναι σε καμία περίπτωση πλήρης. Καλύπτει μόνο μερικές από τις σημαντικότερες μορφές ρεβιζιονισμού. Υπάρχουν πολλές άλλες. Τα διάφορα είδη ρεβιζιονισμού σχεδόν πάντα συνεπάγονται το ένα το άλλο. Το να αποδεχτείς το ένα έιναι σαν να τα αποδέχεσαι όλα. Σήμερα, η κριτική στο Πρωτοκοσμισμό καλύπτει την κριτική όλων των άλλων. Ο αγώνας ενάντια στο Πρωτοκοσμισμό είναι ο κύριος αντι-ρεβιζιονιστικός αγώνας της εποχής μας. Κανένα είδος ρεβιζιονισμού δεν είναι ασφαλές όταν γίνεται στόχος ο Πρωτοκοσμισμός; Κανένα είδος ρεβιζιονισμού δεν είναι ασφαλές όταν προάγεται ο Μαοϊσμός Τριτοκοσμισμός. Ο μοναδικός αντι-ρεβιζιονισμός σήμερα είναι η πραγματικά επαναστατική επιστήμη, του Φωτεινού Οδηγού.